We doen het allemaal: ADEMHALEN. Maar waarom hebben wij een ademhaling? En hoe ademen we eigenlijk? En wat heeft onze ademhaling voor invloed op mentale gezondheid en angst? In deze blog verdiepen we ons verder in de mogelijke oorzaken van hyperventilatie, de klachten die hierdoor kunnen ontstaan, wat de osteopaat voor je kan betekenen en wat je eventueel zelf kunt doen.
Hoe halen we adem?
Mechanisch gezien gaat ademhalen over de luchtstroom in en uit de longen. Bij inademing gaat het middenrif omlaag, dit vergroot de inhoud van de longen om zuurstof op te nemen. Uitademen gebeurt door ontspannen van de spieren, waardoor het middenrif omhoog komt en de lucht uit de longen wordt gedrukt.
De inademing gebeurt door druk verandering binnen en buiten de longen hierbij worden vooral je middenrif, de buitenste tussenribspieren en de halsspieren gebruikt. Bij passief uitademen ontspannen deze spieren zich en lopen je longen vanzelf leeg.
Waarom halen we adem?
Kortgezegd, halen we adem voor ons metabolisme. We hebben zuurstof (O2) nodig en moeten van onze kooldioxide (CO2) af die zich vormt in ons lichaam. CO2 beïnvloedt de PH-waarde in ons lichaam. Onze cellen zijn zeer gevoelig voor deze PH-waarde, dus ons lichaam wil altijd een goede PH-waarde behouden. Door middel van uitwisseling/diffusie in de longen bindt de zuurstof zich aan rode bloedcellen en verlaat CO2 ons lichaam.
De rode bloedcellen hebben een eiwit, genaamd hemoglobine. Dit eiwit bevat ijzer, wat helpt bij het binden van de gassen om zo de O2 door het lichaam te transporteren. We hebben O2 nodig om energie te leveren aan onze cellen.
Wat gebeurt er als je hoog in de ademhaling zit of hyperventilatie ervaart?
Zoals eerder genoemd ademen we O2 in en CO2 uit. Hierbij past de ademhaling zich automatisch aan bij wat we doen: een rustige ademhaling in rust en een snelle en diepere ademhaling bij inspanning. Bij hyperventilatie ga je sneller ademen zonder dat het lichaam daar behoefte aan heeft. Daardoor adem je te veel CO2 uit, waardoor de PH-waarde gaat schommelen. Hierdoor krijgen we een prikkeling van ons sympathische zenuwstelsel die symptomen als duizeligheid, tintelingen, wazig zien en hartkloppingen kan veroorzaken.
Wetenschap achter het effect van ademhaling, angst en geheugen
Zelano et al. (2016) heeft een onderzoek gedaan naar het effect van ademhaling, angst en geheugen. Wat ze vonden was dat er een dramatische verandering is in breinactivitieit in de amygdala en hippocampus tijdens inademing in vergelijking tot uitademing.
De amygdala is sterk verbonden met emotionele verwerking, met name angst gerelateerde emoties. Tijdens dit onderzoek lieten ze proefpersonen foto's van gezichten zien met uitdrukkingen waaronder angst. Wanneer de proefpersonen gezichten zagen met angst expressie, herkenden proefpersonen ze sneller tijdens hun inademing als angstig dan wanneer ze angstige gezichten zagen tijdens het uitademen.
Wat bleek nog meer? Deze effecten namen af wanneer proefpersonen dezelfde taak uitvoerden terwijl ze door hun mond moesten ademden. Het effect was dus alleen specifiek voor angstige stimuli tijdens neusademhaling.
In dezelfde studie werd tevens gekeken naar de geheugenfunctie - gebonden aan de hippocampus. De proefpersonen kregen afbeeldingen van objecten te zien en moesten dit onthouden. Onderzoekers ontdekten dat ze het beter konden herinneren wanneer ze de objecten tijdens de inademing hadden gezien. De bevindingen impliceren dat snelle ademhaling een voordeel kan zijn wanneer iemand zich in een gevaarlijke situatie bevindt.
"Als je in paniek raakt, wordt je ademhalingsritme sneller", zei Zelano. “Als gevolg hiervan ben je verhoudingsgewijs meer tijd kwijt met inademen dan wanneer je rustig bent. Dus de aangeboren reactie van ons lichaam op angst met snellere ademhaling zou een positieve invloed kunnen hebben op de hersenfunctie en resulteren in snellere reactietijden op gevaarlijke prikkels in de omgeving.”
Oplossing bij hyperventilatie of een hoge ademhaling
Bij problemen met de ademhaling is het dus vooral belangrijk te onderzoeken waar de prikkel vandaan komt. Waardoor schiet de ademhaling omhoog of zelfs neigt naar hyperventilatie. Dit soort ademhalingsproblematiek is niet enkel mechanisch, maar hebben vaak onderliggend een psycho-emotionele oorzaak. Zijn er stressfactoren aanwezig? Is er angst en waar komt dit dan vandaan?
Wat kan een osteopaat voor u doen bij ademhalingsproblemen?
Om de oorzaak van de klachten te achterhalen, onderzoekt een osteopaat het ademhalingssysteem waaronder borstkas, longen, middenrif, ribben en/of buik organen Daarnaast wordt ook de psycho-emotionele kant besproken en bekeken. We sporen de oorzaak op en gaan vervolgens over tot behandeling van deze zone(s).
Twijfelt u of osteopathie iets voor u is? Neem vrijblijvend contact op via info@nbosteopathie.com of boek online een afspraak in via de website www.nbosteopathie.com
Luister ook eens naar de podcast van Nadi Blokhuis over ademhalen.
Zelano et al.Northwestern University. (2016, December 7). Rhythm of breathing affects memory, fear: Breathing is not just for oxygen; it's also linked to brain function, behavior. ScienceDaily. Retrieved November 21, 2022 from www.sciencedaily.com/releases/2016/12/161207093034.html